Zimą natura zamiera – drzewa tracą liście, rośliny odpoczywają pod śniegiem, a owady znikają z naszego pola widzenia. Ale co z pszczołami? Gdzie się podziewają, skoro ich nie widać na kwiatach? Czy śpią? Czy giną? A może... pracują w ciszy?
Zimowe życie pszczół to fascynujący proces, który pokazuje, jak doskonale zorganizowaną społecznością są te owady. Choć z pozoru niewidoczne, pszczoły przez całą zimę pozostają aktywne – tylko w zupełnie inny sposób niż latem.
Czy pszczoły zapadają w sen zimowy?
Nie. W przeciwieństwie do wielu innych owadów, pszczoły miodne nie zapadają w sen zimowy (hibernację). Pszczoły zamiast tego tworzą coś niezwykłego tzw. zimowy kłąb, czyli skupisko pszczół, które wspólnie wytwarza i utrzymuje ciepło, potrzebne do przetrwania najchłodniejszych miesięcy zimowych.
Czym jest zimowy kłąb pszczeli?
Zimowy kłąb przypomina żywą kulę – pszczoły ciasno do siebie przylegają, tworząc zwarte skupisko wokół matki pszczelej i zapasów pokarmu. Wewnętrzna temperatura kłębu może dochodzić do 25–30°C, nawet gdy na zewnątrz panuje siarczysty mróz.
🔁 Pszczoły z zewnętrznych warstw co jakiś czas zamieniają się miejscami z tymi ze środka, by każda mogła się ogrzać.
🔥 Ruch skrzydeł i mięśni pozwala im wytwarzać ciepło – coś w rodzaju mikrogrzejnika napędzanego miodem.
Czym żywią się pszczoły zimą?
Zimą pszczoły nie wychodzą z ula, nie zbierają nektaru ani pyłku. Ich jedynym źródłem energii są zgromadzone latem zapasy miodu.
Dlatego właśnie:
- już w drugiej połowie lata pszczelarze zostawiają lub dokarmiają pszczoły syropem cukrowym,
- ul musi zawierać odpowiednią ilość miodu lub pokarmu zapasowego – w przeciwnym razie pszczoły mogą nie przetrwać zimy.
Czy pszczoły zimą wylatują z ula?
Tylko sporadycznie. Pszczoły miodne mogą odbyć tzw. loty oczyszczające w cieplejsze, słoneczne dni zimowe (zwykle przy temp. powyżej 10°C). Wylatują wtedy, by pozbyć się zalegających w jelicie resztek – pszczoły nie załatwiają się wewnątrz ula.
To jedyne momenty, gdy możemy zobaczyć pszczoły zimą na zewnątrz – ale trwa to zwykle bardzo krótko.
Co robi matka pszczela zimą?
W zimowych miesiącach matka pszczela nie składa jaj. Cała rodzina przechodzi w tryb oszczędzania energii. Dopiero pod koniec stycznia lub lutego, w zależności od warunków, matka zaczyna składać pierwsze jajeczka – głównie po to, by do wiosny zdążyły się wykluć młode robotnice.
👑 Matka cały czas pozostaje w centrum kłębu, chroniona i ogrzewana przez inne pszczoły.
Jak pszczelarz pomaga pszczołom zimą?
Choć zimą nie zagląda się do uli, rola pszczelarza w przygotowaniu rodziny do zimy jest niezwykle istotna:
- Zabezpiecza ul przed wilgocią i wiatrem,
- Upewnia się, że pszczoły mają wystarczająco dużo pokarmu,
- Chroni ul przed gryzoniami,
- Monitoruje stan pasieki bez zakłócania życia ula.
Choć niewidoczne na co dzień, pszczoły zimą nie śpią i nie umierają masowo, jak niektórzy sądzą. Ich życie toczy się wewnątrz ula, gdzie w kłębie cieplnym ogrzewają matkę i siebie nawzajem, zużywając wcześniej zgromadzony miód jako paliwo.
To właśnie ta zorganizowana, wspólna praca sprawia, że na wiosnę znów możemy usłyszeć znajome brzęczenie w ogrodach i na łąkach.
📞 Zadzwoń: [+48 888 112 118]
📧 Napisz: [